2 verhalen in
vliegtuigmodus, eenzelfde lotsbestemming.
2 verhalen in vliegtuigmodus. Dit zou het allereerste
zijn wat in mij opkomt na het lezen van Tommy Wieringa’s roman. In “Dit zijn de
Namen” is er een blijvende afstand
tussen jou en wat plaatsvind. Regelmatige veranderingen in tijd, plaats &
perspectief kenmerken deze roman, maar ook literaire hoogstandjes,
geloofswetten, corruptie en verhongering.
In het boek lopen 2 verhaallijnen door elkaar: de eerste
verhaallijn begint met een corrupte politieman (Pontus Beg). Pontus Beg
onderzoekt tijdens het verhaal zijn joodse achtergrond. De tweede verhaallijn begint
met een groep vluchtelingen die door een grote steppe trekken op zoek naar het
beloofde land. Deze 2 verhalen worden één zodra de politie, o.l.v. Pontus Beg,
de vluchtelingen aantreft. Pontus is van mening dat zij de tocht naar het
beloofde land probeerde te maken. Dit komt omdat hij zich aan het verdiepen is
in zijn Joodse achtergrond. Ondanks zijn corrupte daden in het verleden, heeft
Beg lof voor de vluchtelingen en helpt hij hen uit de corrupte handen van
hogere politiemachten te houden.
Veel empathie heb ik voor de vloeiende overgang van 2
totaal verschillende levensverhalen naar 1 geheel. De wijze waarop Tommy dit
voor elkaar gekregen heeft vind ik zeer knap. De vluchtelingen die blijven
zoeken naar hun beloofde land, komen terecht in Michailopol. Pontus Beg is de
commissaris van de Michailopolse politie. Alhoewel de politie daar corrupt is,
heeft Pontus Beg een geweten. Wetende dat de vluchtelingen gemarteld zullen worden
door politiemannen met een hogere functie, zorgt Pontus Beg ervoor dat dit niet
nodig is. Zijn benadering naar de vluchtelingen toe is juist zachtaardig.
Ondanks dit, spreekt de stijl van schrijven mij totaal
niet aan. Tommy Wieringa neemt uitgebreid de tijd om situaties te beschrijven.
Persoonlijk vind ik dat hij er te lang over doet. Zo is heel hoofdstuk 1
toegewijd aan het beschrijven van Pontus Beg. Vooral als iets beschreven wordt,
dat totaal irrelevant blijkt te zijn voor het uiteindelijke verhaal, stoort dit
mij. Van de rode draad wordt ver afgeweken, en dit zorgt alleen maar voor
afleiding van het werkelijke verhaal. Bijvoorbeeld, op pagina 63 word gezegd: “De
meisjesnaam van zijn moeder was medved. Beer in het Russisch.” Alhoewel het van
belang is dat Medved een joodse benaming is, is het irrelevant om aan te geven
dat Medved een Russisch woord voor “beer” is.
Het idee achter “Dit zijn de namen” ben ik zeer over te
spreken. Vele romans lijken op elkaar, maar er zijn weinig romans die het leven
van een vluchteling tracht te beschrijven. Aan het eindresultaat te zien, concludeer
ik dat deze omstandigheden zeer lastig te verwoorden zijn en dat het voor een
schrijver één grote uitdaging is. Wat bijvoorbeeld jammer is aan de
omschrijving in dit boek, is dat Tommy geen omschrijving geeft van de
vluchtelingen individueel. Je kan je daarom niet goed in de situatie van de
vluchteling verplaatsen. Dit gezegd te hebben, vraag ik mij dan ook af:
misschien is er een reden voor het feit dat er maar weinig romans het leven van
een vluchteling redelijk gedetailleerd beschrijft? Dat Tommy echter de
uitdaging aangaat, vind ik gedurfd en daar houd ik wel van.
Desalniettemin, vind ik het jammer dat er een blijvende
afstand tussen het verhaal en de lezer aanwezig is. In hoofdstuk 1 van het
boek, word de situatie rond Pontus Beg optimaal beschreven. Echter, wordt er
niks duidelijk over het karakter van Pontus Beg zelf. Zijn gedrag moet je
afleiden uit de situatie, maar verder dan enkele speculaties kom ik niet. De
afstand tussen verhaal en lezer zorgt ervoor, dat wij lezers ons niet optimaal
kunnen identificeren met de personen in het verhaal. Bovendien ontbreekt er een
grote hoeveelheid emotionele spanning, die zonder deze afstand aanwezig zou
zijn. Ik neem aan dat het juist de bedoeling is, om ruimte te laten tussen de
lezer en het verhaal. Echter vind ik dit zonde, want persoonlijk verwacht ik
dat het boek veel beter zou zijn, zodra wij ons kunnen identificeren met de
personen in deze roman.
Al met al vind ik de originaliteit en de structuur,
waarbij 2 verschillende verhaallijnen 1 worden, uitdagend en vernieuwend. Tot
mijn spijt, moet ik wel bekennen dat de uitwerking zeer tegenvalt. De
langdradige manier van schrijven spreekt mij niet aan en de alsmaar blijvende
afstand tussen de lezer en het verhaal neemt een hele hoop spanning weg.
Alhoewel het idee vernieuwend is en uitdagend geschreven is, valt de uitwerking
zwaar tegen en ben ik teleurgesteld. Ik zou dit boek niet meer dan 2 sterren
geven voor de moeite en daar wil ik het graag bij laten.
